Het lijkt wel een onmogelijke innovatie, maar eigenlijk zou het middagdutje in het Nederlandse werkklimaat geïntroduceerd moeten worden. Helaas echter wordt het oh zo waardevolle middagdutje geassocieerd met aardse luiheid en het zal dus wel even duren voordat de dutcocon een wezenlijk onderdeel gaat vormen van de werkomgeving. Bij diverse instituten, waaronder de NASA, is onderzoek verricht naar de effecten van de middagdut. Aangetoond is dat het dutje een positieve invloed heeft op alertheid, geheugenwerking en besluitvorming en daarmee op de productiviteit. Bij het FC Donders-centrum in Nijmegen van Cognitieve Neurologie is door Fernandes aangetoond dat een dutje van tien minuten al leidt tot betere prestaties bij geheugentests. In de jaren vijftig van de vorige eeuw, deed dr Jürgen Aschoff die ver-bonden was aan het Duitse Max Planckinstituut al slaapproeven met proefpersonen die enige tijd in volkomen afgesloten bunkers zonder klokken verbleven. (...)

Lees meer - pdf file

Elke drie jaar verdubbelt de informatiestroom. In China waren er 10 jaar geleden geen sms’jes; nu zijn dat er meer dan 15 miljard per maand. De gemiddelde spreeksnelheid is sinds 1950 met 50% toegeno-men. En ook de slaap moet het ontgelden. We slapen gemid-deld 1,5 uur minder per nacht dan 100 jaar geleden, terwijl Guilén Fernandes ( F.C. Donderscentrum, Nijmegen) al ruime tijd geleden heeft aangetoond dat proefpersonen na een tien minutenslaapje beter presteerden bij een geheugen-test. Een dutje overdag zou dus gestimuleerd moeten worden (Intermediair, juni, 2006)

Vele jaren werd het belang van licht nauwelijks onderkend en slechts gezien als middel om arbeid te kunnen verrichten. Licht echter is van het allergrootste belang voor het aanpassen van ons circadiaanse ritme aan het aardse dag- en nachtritme. Het blijkt immers dat ons bioritme, oftewel het circadiaanse ritme, net iets meer is dan 24 uur. We moeten dus dagelijks ons eigen ritme zien aan te passen aan dat van de aarde, waarop we nu eenmaal zijn neergezet. Hier hebben we sensorische informatie voor nodig, waaronder geluid. Ons belangrijkste hulpmiddel is echter licht. Het menselijk oog bevat kleine fotoreceptor-celletjes, die direct in verbinding staan met de biologische klok ( de SCN ( supra chiasmatische nucleus). Licht beïnvloedt onze hormoonhuishouding, in het bijzonder de productie van melatonine en cortisol, twee hormonen die het slaap-waakritme aansturen. Om de afstemming op ons circadiaanse ritme te bewerkstelligen is de hoeveelheid licht belangrijk, evenals het aanbrengen van variatie in intensiteit en kleur. Het verlichtingsniveau in gebouwen is vaak te laag. De noodzakelijke afstemming op het circadiaanse ritme gebeurt dan niet of te beperkt. Dit kan zich in de praktijk vertalen in sick buildingsverschijnselen.

De interesse in de werkelijke behoefte van de mens en de toenemende kennis omtrent productiviteitsmaximalisatie, zou wel eens kunnen gaan betekenen dat het ‘middagdutje’ een serieus onderdeel van de dag gaat vormen. Professor Bill Anthony die verbonden is aan de Boston University, psycholoog en directeur van het Center for Psychiatric Rehabilitation in Boston, is hier een groot voorstander van. Vele fervente ‘middagdutters’ gaven al het goede voorbeeld: Winston Churchill, Edison, Albert Einstein, Leonardo Da Vinci, John F. Kennedy en Brahms. Daarnaast zien we in vedische scholen het toepassen van meditatieve oefeningen, waar-bij is geconstateerd dat kinderen na meditatie geconcentreerder kunnen werken. Als deze ontwikkelingen zich verder doorzetten, komen er wellicht geheel nieuwe inrichtingselemen-ten: het is de vraag of de ligstoel en het meditatiekussen een prominente plek gaan opeisen in het toekomstige kantoorgebouw.

We worden permanent overgoten met omvangrijke informatie- stromen. Er wordt wel eens geopperd dat het menselijk brein geconfronteerd zal gaan worden met begrenzingen nu die informatiestroom alleen maar aan het groeien is. Een dergelijke zorg werd overigens al genoemd bij de introductie van de stoomtrein. Toen begin 19e eeuw de intelligentia zich zorgen maakte over de psychische effecten van de stoomkoets, bleek dat echter overbodig te zijn. Psychologen toentertijd zeiden dat de enorme reissnelheid (van 25 km per uur) schadelijk zou zijn voor de reiziger, als hij een blik wierp op het voortvliedende landschap. De psychologen van toen bleken geen gelijk te hebben. Momenteel wordt er steeds meer bekend over het functioneren van het menselijk brein. Juist bij huisvestingsvraag-stukken is het interessant hier meer over te weten en te begrijpen hoe men de fysieke omgeving waarneemt en beleeft, bewust of onbewust. (...)

Lees meer - pdf file

Gesprek met hoogleraar Matthieu Weggeman

Lees meer - pdf file

Onschuldige bloemenvelden of gevaarlijke mijnenvelden? Hoogleraar milieukunde en beleidsmedewerker bij de Stichting Natuur en Milieu Lucas Reijnders bepleit het voorzorgbeginsel mbt electromagnetische straling.

Lees meer - pdf file

Interview met Alexander Rinnooy Kan, voorzitter Sociaal Economische Raad door Iris Bakker en Theo van der Voordt.

Lees meer - pdf file

Gesprek met hoogleraar Joseph Kessels

Lees meer - pdf file

'Happiness and success in life is not based on our circumstances. It’s based on how we respond to them."

Lees meer - pdf file

Biomimicry, de natuur als leermeester en inspiratiebron voor het oplossen van technologische problemen binnen de bouw en (proces) industrie
Interview met Janine Benyus.

Lees meer - pdf file

Programma vernieuwing Rijksdienst: standaard werkplek als leidraad voor flexibiliteit . Artikel FMM - Iris Bakker en Theo van der Voordt

Lees meer - pdf file

Prof. Gerard Keijzers (Nyenrode Center for Sustainability) over duurzaamheid binnen besluitvormingsprocessen.

Lees meer - pdf file

Prof. Peter Luscuere brengt samen met Michael Braungart, het Cradle-to-cradle concept naar aardse fundamenten.

Lees meer - pdf file

Prof. Tony Gaillard - vakgroep Psychologie KUB schreef het boek 'Stress, productiviteit en gezondheid'.

Lees meer - pdf file

Visies van westerse psychologen vertonen frappante overeen- komsten met oosterse denkwijzen.

Lees meer - pdf file

Tijdens eeen bezoek aan Nederland spraken Tibetaanse monniken weloverwogen woorden over compassie, de wereldproblematiek en de waarde van bewust leven.

Lees meer - pdf file

Performance en productiviteit in het kennistijdperk: welke fysieke werkomgeving past hierbij??

Lees meer - pdf file

Interview met Robbert Dijkgraaf, directeur Institute for Adv anced Study in Princeton, voormalig voorzitter KNAW.

Lees meer - pdf file

De levende werkomgeving: pleidooi voor een lange termijn oplossing met wederzijdse meerwaarde

Lees meer - pdf file

Interview met René Severijnen, Universitair Medisch Centrum St.Radboud Nijmegen.

Lees meer - pdf file

Artikel 'The influence of plants on productivity'. A critical assessment of research findings and test methods, door Iris Bakker en Theo van der Voordt.

Lees meer - pdf file

zijn afhankelijk van persoonlijke eigenschappen; hoe emotioneel of technisch iemand bijvoorbeeld is.

Lees meer - pdf file

Het effect op welzijn, sociale cohesie en productiviteit.

Lees meer - pdf file

Het blijkt dat de antwoorden op vragenlijsten over de effecten van kleur niet zoveel met de kleur van doen hebben...

Lees meer - pdf file

In de omgevingspsychologie wordt de methode van Mehrabian en Russelll vaak toegepast. Wat zijn de ins en outs?

Lees meer - pdf file

Van de talloze omschrijvingen die Homerus van de lucht en de zee gegeven heeft, kan er volgens linguïsten geen enkele worden uitgelegd als ‘blauw’. De lucht wordt ijzer- of koperkleurig genoemd. De zee zwart, wit, grijs, purper of wijn-kleurig, maar nooit blauw. In 1810 ontdekte Goethe dit gebrek aan blauw. Zo’n 500 jaar na Homerus schreef de grote leerling van Aristotales, Theophratos, een verhandeling over stenen, waarin hij een steen beschreef die kyanos heette ( lapis lazuli). Er wordt geen associatie met blauw gemaakt. Kyanos betekende eerder donker dan blauw. Voor de Grieken was blauw niet een kleur, maar een kwaliteit van de duisternis. Kleur werd eerder gezien als een kwaliteit, en dus niet als een op zich zelf staande kleur. Zo werd groen, ofwel chloros ( in de Ilias was honing chloros; bij Pindaros dauw; bij Euripides tranen en bloed) vochtig, fris en levend. Dit waren dus de betekenissen van toen: het ging niet om de kleur (groen), maar om de psychologische kwaliteit. Het interpretatieve licht van de verbeeldingskracht van de oudheid beïnvloedde de manier waarop zij zagen. Kleuren zien is oneindig meer dan fysiologie: het wordt op een hoger niveau getild met visuele herinneringen, beelden, verlangens,tot het een integraal onderdeel wordt van ons zelf, onze leefwereld.
(Zajonc, Het licht zien)

Nu er steeds meer signalen richting vermenselijking zijn te ontwaren, met een streven naar bewustzijn, beginnen de bouwstenen van de harde blauwdenkers verzot op winstbejag, langzaam af te brokkelen. Steeds meer mensen voelen zich onomkeerbaar aangetrokken tot de wereld van het volle bewustzijn waarbij een ieder zonder ook maar enige blokkade tot de maximale geestelijke verrijking kan komen. De verstarrende schoolse opvoeding, de ‘zo doen wij dat altijd’ cultuur, de geldgedreven motivatiekrachten, het ouderlijke keurslijf dat elke spontane oprisping benauwt en terugdringt in zijn schulp… alles staat de welwillende mens in de weg, om die verrijkende stap te gewagen. (...)

Henri Visser, zij-instromer, na een doorleefde en zuurstofarme werkperiode, is zojuist binnenge-stapt om de vermenselijkingscursus te beginnen.

Lees meer - pdf file

De bestudering van andere taal-groepen, als Chinees of Amerikaanse indianen, steunt de interpretatie dat andere culturen de wereld anders zien in zijn schakeringen en kleuren. De volkeren hadden op een vroeger cultureel niveau een veel minder ont-wikkelde kleurenzin, dan wij nu. Waar wij nu kleur waarnemen zagen zij licht en donker. Premier Gladstone van Groot Brittannië heeft op basis van zijn Homerus onderzoek bewezen dat de waarneming van de kleuren van de regenboog van de Grieken hoogst gebrekkig was (De kleurenzin van W.E. Gladstone, 1858).
( Zajonc, Het licht zien)

Het valt te overwegen om de mogelijkheid tot meditatie in de huisvestingsconcepten op te gaan nemen. Meditatie kan onder andere positieve effecten hebben op fysiologische kenmerken, het algehele geluksgevoel, cognitieve vermogens en mogelijk ook op de productiviteit. In de afgelopen periode zijn er honderden onder-zoeken uitgevoerd naar het effect van meditatie. Voorstanders tonen op basis van wetenschappelijke onderzoeken de positieve effecten aan. Er zijn echter ook wetenschappers die de positieve effecten niet exact aan meditatie toewijzen, maar aan bijvoorbeeld bepaalde vormen van rust. Een en ander laat onverlet dat bij mensen die vaker mediteren, positieve effecten zijn aan te tonen. Mediteren kan een positief effect hebben op de fysiologische, affec-tieve en cognitieve respons. Onder leiding van de neurowetenschap-per Richard Davidson (2005), verbonden aan de Universiteit van Wisconsin-madison, is onderzoek verricht naar de hersenactiviteiten van Tibetaanse monniken. (...)

Lees meer - pdf file

De vaste patronen waardoor we zien, worden in onze eerste levensjaren gevormd. Zelfs de meest eenvoudige objectieve vormen herkennen, vereist bewuste betrokkenheid. De aard van die betrokkenheid wordt bepaald door de cultuur en de historische periode waarin we leven. Het menselijk bewust-zijn is in de loop der tijd veranderd en varieert per cultuur. In de oudheid werd onze eigen rol bij het zien, bij het toekennen van een zin aan de zintuiglijke wereld, sterker gevoeld dan tegenwoordig; het innerlijke licht stond dichterbij het bewustzijn. Tot ver in de middeleeuwen was het zien zowel een geestelijk als een lichamelijk proces. In de 16e eeuw is de tijd rijp voor een ingrijpende her-ziening. Het zien wordt een mechani-sche kwestie in plaats van een spirituele activiteit. De levende ziele activiteit verdeelt zich in de optica en de psychologie. Die andere manier van kijken symboliseert een grote bewustzijnsverandering.
( Zajonc, Het licht zien)

Robert Roberts, directeur van het University of Ottawa Heart Institute in Ottawa heeft het kunstwerk The Queens weg laten halen, toen werd aangetoond dat het kunstwerk de bloeddruk van de patiënten deed stijgen. Het kunstwerk van Shirley Brown toonde een in donkere tinten geschilderd portret van een koningin die mensen nogal indringend aankeek. Enkele dagen nadat het kunstwerk was opgehangen, stroomden de klachten binnen, waarna het is verwijderd (Roberts, 2007)

We worden permanent overgoten met omvangrijke informatiestromen. Er wordt wel eens geopperd dat het menselijk brein geconfronteerd zal gaan worden met begrenzingen nu die informatie-stroom alleen maar aan het groeien is. Een dergelijke zorg werd overigens al genoemd bij de introductie van de stoomtrein. Toen begin 19e eeuw de intelligentia zich zorgen maakte over de psychische effecten van de stoomkoets, bleek dat echter overbodig te zijn. Psychologen toentertijd zeiden dat de enorme reissnelheid ( van 25 km per uur) schadelijk zou zijn voor de reiziger, als hij een blik wierp op het voortvliedende landschap.

Lees meer - pdf file

Als we kijken naar een voorbeeld-werkplek, waarvan we weten dat sprake is van maximale inspiratie en een indrukwekkende produc- tiviteit, is de werkplek van de schrijver Roald Dahl wel het neusje van de zalm. Interessant is om te kijken wat nu componenten zijn bij die werkplek waar ooit Mathilda, de GVR (Grote Vriendelijke Reus), de Reuzenperzik en Sjakie van de Chocoladefabriek het levenslicht mochten aanschouwen. Nu had Roald Dahl niet meer dan een klein schuurtje op zijn fraaie landgoed in Engeland, waar zich de werkplek bevond waar het in dit geval om gaat. In dat schuurtje bevond zich een oude versleten fauteuil. Als de schrijver zich daar zetelde, schoof hij eerst een oud koffertje onder zijn voeten, hij bond dit koffertje met elastiekjes vast aan de voorpoten van de fauteuil, daarna legde hij een oude kartonnen koker over de armleuningen en legde daar vervolgens een los houten blad op. En dit geheel was dan de complete werkplek, waar die enorme productie aan buitengewoon creatieve ideeën is ontstaan. (...)

Lees meer - pdf file

Emoties, gedrag, cultuurverschillen, zijn ogenschijnlijk ‘softe’ begrippen, maar laten zich ook vertalen in praktische modellen. De organisatiedeskundige Léon de Caluwé, wijst op het fenomeen dat mensen verschillend denken. Naast cultuurverschillen, zijn er dus ook belangrijke mensverschillen, die zowel ondernemerschap, als leiderschap en daarmee de organisatie in de weg kunnen staan, als er onvoldoende rekening mee wordt gehouden. Léon de Caluwé heeft hiervoor een kleurenmodel ontworpen, waarbij elke kleur een bepaald menstype met een gedachtenlijn voorstelt:

Lees meer - pdf file

Gesprek met hoogleraar Matthieu Weggeman.
De begrippen productiviteit en kennisontwikkeling staan momenteel sterk in de belangstelling. Het gaat hier om begrippen die lastig zijn te definiëren en moeilijk meetbaar zijn te maken. Daarnaast gaat het om persoonlijke factoren bij de medewerker waarbij feno-menen als welzijn, mate van tevredenheid en intrinsieke motivatie een rol spelen.

Lees meer - pdf file

Maandag moeten we weer naar ons werk. We glimlachen zuinigjes als de kop eraf is. We moeten dan nog tot vijf uur. Het gaat z’n gangetje. Nog even doorzetten, want dan is het weer weekend. Hoe komt het nu toch dat werk, dat we in veel gevallen toch zelf kiezen en waar we vaak zelf in kunnen sturen ( want we zijn er zelf bij), toch het beeld oproept van de grauwe grijze werksloof die het leven zat is? Misschien zouden we vaker moeten gaan spelen. Een spel overigens dat beslist serieuze kanten kent, en zoveel meerwaarde geeft dat we ons werk als zinvoller gaan ervaren, onze omgeving socialer wordt en we bovendien productiever kunnen worden. Bij deze een kleine wandeling langs wat historische mijlpalen en argumenten die mogelijk in de toekomst de weg wijzen naar de werkomgeving waar mensen mogen spelen.

Lees meer - pdf file

Als columniste van het tijdschrift FMI schreef Iris Bakker elke maand een column waarin huisvesting in bredere zin kritisch wordt beschouwd.
Hier zijn er een aantal. Klik in de onderstaande lijst voor de complete tekst in PDF

Het digitale tijdperk heeft zijn virtuele sporen achtergelaten: mensen komen alleen nog via virtuele ontmoetingen bij elkaar. Alles geschiedt via de digitale snelweg. Ook voor een snelle lunch, verschijnt de nog walmende croquet razendsnel vanuit het beeldscherm. ‘Bites’ noemen ze dat. Zelfs het meest sensuele contact verloopt nog via de webcam en mensen zijn volkomen verstrikt geraakt in hun weblog...

Lees meer - pdf file

Nu we in deze decembermaand stil staan bij vergeving, mildheid en eensgezindheid naar de medemens, is het verwonderlijk te constateren dat de kwantumfysica vanuit wiskundige optiek deze grondgedachte op een verdiepende wijze fundeert. En de verwondering zet zich voort als we op onze ontdekkingstocht binnen de kwantumfysica gaan herkennen dat deze fundatie hetzelfde fundament vormt als die van Buddha.

Lees meer - pdf file

In 1776 voerde Adam Smith in een Engelse speldenfabriek een productiviteitsonderzoek uit en na efficiencyverbeteringen nam de productiviteit per medewerker toe van 10 à 20 spelden per dag tot 4800 spelden per dag. Ook Nederland is niet achter gebleven wat betreft efficiency, sterker nog, Nederland is een efficiencyland bij uitstek. Walter en Marc Zegveld wezen ons echter al enige jaren terug op het efficiencyrisico: efficiency heeft een negatief effect op waardetoevoeging, een productiviteitsfactor die juist in de kenniseconomie van het grootste belang is.

Lees meer - pdf file

Pietersen, een gezellige wat gezette man, werd bij de personeelschef geroepen. Wegens de crisis was een ingrijpende efficiencyslag nodig. Maar Pietersen wandelde geheel onbevangen naar de chef omdat hij wist dat hij zijn zaakjes netjes voor elkaar had.

Lees meer - pdf file

Tekst {{id}}{{content}}

Lees meer - pdf file

Nu er steeds meer signalen richting vermenselijking zijn te ontwaren, met een streven naar bewustzijn, beginnen de bouwstenen van de harde blauwdenkers verzot op winstbejag, langzaam af te brokkelen. Steeds meer mensen voelen zich onomkeerbaar aangetrokken tot de wereld van het volle bewustzijn waarbij een ieder zonder ook maar enige blokkade tot de maximale geestelijke verrijking kan komen. De verstarrende schoolse opvoeding, de zo-doen-wij-dat-altijd-cultuur, de geldgedreven motivatiekrachten, het ouderlijke keurslijf dat elke spontane oprisping benauwt en terugdringt in zijn schulp... alles staat de welwillende mens in de weg om die verrijkende stap te gewagen.

Lees meer - pdf file

In een overheidsgebouw werd een werkplekbezettingsmeting gehouden om vast te stellen wanneer welke werkplek bezet was en welke activiteit daar dan werd uitgevoerd. De meting vond plaats in het kader van een mogelijke verhuizing naar een ander pand. Het deed me denken aan een hele domme kippenboer die een nieuw kippenhok gaat bouwen. Bekend is dat kippen bij schemering op stok gaan en dat elke kip altijd zo hoog mogelijk wil zitten.

Lees meer - pdf file

Laatst sprak ik een medewerkers van de OR en ze klaagde een beetje omdat ze het zo jammer vond dat er niet meer gerookt mocht worden. Dankzij die paar sigaretjes hoorde ze immers wat er speelde, waar mensen mee bezig waren en waar ze tegen aan liepen. Waarschijnlijk herkent u dat wel. Maar er is een hele eenvoudige oplossing voor, die ongeveer € 1,50 kost. U koopt namelijk een gietertje.

Lees meer - pdf file

Als we denken aan het OUDE WERKEN dan belanden wij al snel bij de Oude Grieken, die als een van de eerste kenniswerkers debatteerden over politiek en wetenschap. Deze kenniswerkers, die met minachting op de werkende zwetende slaven neerkeken, kwamen samen op de agora, het centrale plein van de stad of het dorp. Zij introduceerden het woord ‘scholea’ dat in feite ‘vrije tijd’ betekent

Lees meer - pdf file

De meest verwaarloosde ruimte die door gebrek aan aandacht ergens in een dode hoek van het gebouw staat te verpieteren, is het toilet. Zelfs het stokje dat de soldaat in de grond zette om ‘zijn plek’ te markeren, kreeg meer aandacht. Terwijl Lodewijk de XIV nog riant tijdens het dagelijks overleg met zijn raadsheren op de centraal geplaatste poepdoos in de Koninklijke zaal doortoiletteerde, is het hedendaagse toilet gedegradeerd tot de martelplek van de 21e eeuw.

Lees meer - pdf file

Het Ardenner landschap lag te kreunen in de hitte. Verdroogde en vergeelde velden, stoffige weggetjes en wat kleine natuurstenen grijze huisjes. We hadden het onmogelijke idee opgevat een ruïne te gaan bekijken. Sloom sleepten we ons naar wat grauwe keien in het vrijwel uitgestorven gebied. Hoewel? In een van de grijze huisjes stond een garagedeur open en in die garage stond een……….originele Tatra uit 1949! Zilver metallic, met al haar elegantie, sprankelend glanzend, een toppunt van design. Bij de Tatra was een oudere man, ver in de zeventig, in een glad gestreken wit overhemd bezig de motor iets bij te stellen.

Lees meer - pdf file

Nu het schouderklopje vrijwel volledig is weggeëvolueerd terwijl het verwonderlijk genoeg nog steeds in de Dikke van Dale staat, zou ik graag aandacht willen vragen voor deze menselijke geste die de grondslag vormt voor optimale performances. Onderzoeken tonen consequent aan dat de manier waarop we iets doen, onze attitude, betrokkenheid, intenties, onze zorg, begrippen die allemaal niet kwantificeerbaar zijn, bepalend zijn voor het uiteindelijke resultaat.

Lees meer - pdf file

Op een nazomerse dag ben ik eens met de hond in het weiland gaan zitten en – al turende richting naderende Smient- hebben we samen zitten peinzen waarom mensen altijd zeggen ‘Ik moet naar mijn werk’ en dus niet ‘Ik wil naar mijn werk’. We zeggen daarentegen wél. ‘Ik wil TV kijken’.Werk is doordrenkt van het ‘moeten-gevoel. Men zegt:‘Ik moet tot vijf uur’ of ‘Ik moet tot m’n 65e’.

Lees meer - pdf file

Opeens was ze er: één van de meest eerbiedwaardige bewoonsters van de Bestuurskern van het Ministerie van Verkeer & Waterstaat in Den Haag. Nee, ditmaal gaat het niet om de Minister. Ongeveer zes jaar geleden besloot Johanna de Johannahoeve te gaan bewonen, gelegen in de rustieke en lommerrijke tuin van het Johan de Witthuis.

Lees meer - pdf file

Stel, in een onderneming werkt een zekere meneer Pietersen, een aimabel mens, zorgzaam naar zijn collega’s toe, gedisciplineerd en productief en als er iets aan de hand is, speelt hij daar flexibel op in. Niets op aan te merken zou je zeggen, sterker nog, het bedrijf is blij met meneer Pietersen. Een klein puntje echter: meneer Pietersen zit altijd graag op een zelfde plek want alleen daar heeft hij een mooi uitzicht op een boom.

Lees meer - pdf file

Je hoort vaak van die Zorgmensen zeggen ‘In het verzorgingstehuis is het toch zo fijn, U hoeft helemaal niets te doen, u kunt gezellig koffie drinken met een koekje erbij en u krijgt een lekkere warme maaltijd en alles wordt voor u gedaan, lekker voor de televisie zitten, praatje maken. wat is dat toch fijn’. Nu woont er bij ons om de hoek een oude meneer, markante man, lang, tenger, grote zwarte bril, fiets met zo’n uitgerekt naar buiten kijkend spiegeltje, 98 jaar.

Lees meer - pdf file

De ervaren huisvestingsconsultant was ruim op tijd aanwezig voor zijn afspraak met de facilitymanager van een groot departement. De olijke oogjes van deze al wat kalende man zouden zelfs een willekeurige voorbijganger zijn opgevallen. Klokslag vier uur zwaaide de deur open en trad onze vrolijke huisvestingsconsultant de kamer van de faciltymanager binnen.

Lees meer - pdf file

Er schijnt vreemd genoeg algemene tevredenheid te bestaan over NEN 2748, een facilitaire onderverdeling die een eenduidige kostentoedeling mogelijk maakt. Sturen op kostenminimalisatie schijnt nog steeds de trend te zijn en biedt ruimte aan werkplekverdichting tot mensen blauw aanlopen, schoonmaak waar het sponsje dermate is uitgeknepen dat er een nieuwe kurksoort is ontstaan en een woestijnzand georiënteerd groenbeheer.

Lees meer - pdf file

Laatst was ik in de gezegende omstandigheid om een werkplekbezettingsmeting bij te wonen, zoals u weet een aardig woord voor mannetje aan de galg. Een jonge man kwam huppelend op mij af gewapend met blocknote waarop hij druk kruisjes zette. Hij noteerde of een werkplek was bezet en als dat zo was, wat die persoondan deed. Ik besloot een klein experiment te doen.

Lees meer - pdf file

Vol overgave was de net afgestudeerde dokter Ferdinand begonnen in het verpleeghuis. Het viel hem niet mee. Veel oudjes hadden last van allerlei kwalen, voelden zich eenzaam en gaven zelfs te kennen dat ze levensmoe waren. Bovendien miste dokter Ferdinand zijn grote passie, de piano. Als hij ook maar ergens een piano zag staan, moest hij er gewoon op spelen. Zijn vingers werden als vanzelf naar de toetsen getrokken.

Lees meer - pdf file

Terwijl de Nederlandse kantorenmarkt weer langzaam uit de economische retraite klautert, getuigen de oplevingen niet echt van een vitaal karakter. Het kantorenvirus kent nog steeds de voor de mens meest gevaarlijke variant N5H5. Ingewijden weten dat dit de hoogste score is voor Niet Humaan (NH) huisvesten.

Lees meer - pdf file

Recent kwam ik een geslaagde architect tegen. Met verve droeg hij zijn zelf bedachte statement uit : ‘Hoe minder mensen mee kunnen beslissen over het ontwerp, des te hoger is de kwaliteit van het gebouw’. Er klonk trots in zijn stem. Hij voegde er aan toe dat af en toe een voorzitter van de Raad van Bestuur aan hem vroeg wat hij dan moest zeggen als een van zijn medewerkers een ander idee had.

Lees meer - pdf file

Als je ouder wordt, blijkt het leven gewoon oneerlijk te zijn. Bij de slager krijg je opeens geen plakje worst meer, bij de bakker geen klein bolletje. En ondanks dat er ook voordelen zijn, want niemand knijpt je opeens in je kinnetje, zijn er bij het niet meer kind mogen zijn, vooral nadelen. Toen ik recent mijn zoveelste decennium vierde, heb ik dan ook gevraagd aan iedereen om een tekening voor mij te maken.

Lees meer - pdf file

Het is zeven uur in de ochtend. Bij meneer van Dam, gebouwbeheerder bij een van de grotere ministeries van Den Haag, gaat de pieper af. Lastig die piketdienst en helemaal vervelend nu hij zich net heeft verslapen. Er blijkt een storing te zijn in de lift. Hij haast zich naar zijn werk en daar wacht hem een werkelijk angstaanjagend bericht. De juffrouw van de receptie zegt dat ze de minister als laatste de lift heeft zien betreden en dat hij boven nog steeds niet is gesignaleerd.

Lees meer - pdf file

In de huisvestingswereld doet zich een merkwaardig fenomeen voor: als een druk mierenvolkje zijn mensen die gebouwen beheren en inrichten vaak geneigd om vooral VEEL te doen. Nadeel is dat door die veelheid de beoogde doelen niet meer worden bereikt. Door de talrijke bomen verdwijnent het bos en daarmee de doelen uit het zicht. Een aardig voorbeeld is een instelling waar men met enig enthousiasme het Healing Environment concept had omarmd. Men had zich met passie gestort op het inrichten van de stilteruimte.

Lees meer - pdf file

Na een zwaar verkeersongeval kwam de man op de Intensive Care afdeling terecht van een gerenommeerd ziekenhuis. Hoewel de man er ernstig aan toe was, had hij nog volop levensenergie; verder had hij nooit last gehad van depressies, laat staan onwelriekende gedachten. De beademingsapparatuur maakte zuigende geluiden. Als het infuus werd verwisseld ketsten de metalen stangen tegen elkaar. Het matras knerpte bij elke beweging. Als er iets naars dreigde in een andere kamer dreunden de klossende klompschoenen van de hardlopende verpleegkundigen over het gladde marmoleum in je oren door, terwijl ze riepen om een arts.

Lees meer - pdf file

Sinds ik een paar zielige exemplaren van de straat heb gered, verzorgen we een aantal redelijk onooglijke zwartgrijze krielkippen. De haan en de ‘underdog-hen’(zij wordt door de andere hennen gepikt) kosten alleen maar geld: in ruil voor de dagelijkse graantjes en korstjes brood, krijg ik een drassige klets voor de keukendeur. De oude hen legt al lang geen eitjes meer; de haan heeft dat nog nooit gedaan. We zien hier dus een voorbeeld van kostenineffectiviteit. Maar is dit ook zo? De haan en de oude hen zijn onafscheidelijk. Waar de haan is, is de oude hen en andersom.

Lees meer - pdf file

Inleiding
Een kleurenpallet met de ‘koos-naam’ healing environment schijnt nu de haarlemmerolie te zijn voor de gehele zorgsector. We hullen ons in kleuren en verbasteren dit wondermiddel tot een placebo, waarbij we een zuiver concept van de ultieme eenvoud verknippen in op zich zelf staande commercieel versierde pakketjes. We zien een verschuiving in de zorgsector van “cost motivation” naar ”profit moti-vation”, van controleren op kosten naar faciliteren van prestaties en toegevoegde waarde. Vastgoed wordt meer en meer ingezet om die toegevoegde waarde te maximaliseren. In dit kader wordt de term healing environment steeds vaker genoemd, zonder echter de essentie daarvan werkelijk te doorgronden. De vraag is wat healing environment exact inhoudt, wat zijn de relaties met begrippen als evidence based design, complementary medicine, mindfulness en wat is de werkelijke genezende kracht? (...)

Lees meer - pdf file

Door een toevallige stand van de sterren is er van de rijke historie en de uiterst boeiende ontstaansgeschiedenis van de stichting Altrecht, binnen een tijdsbestek van bijna een eeuw, verbazingwekkend veel behouden gebleven.

Lees meer - pdf file

Gesprek met Hans Becker, voorziter van de Stichting Humanitas te Rotterdam, over levenskunst voor ouderen en de rol die facility management kan spelen in het geluk van bewoners van een instelling.

Lees meer - pdf file

Artikel Iris Bakker,
FMI mei 2008

Lees meer - pdf file

Er is nog niet zoveel onderzoek gedaan naar kunst-toepassingen en hun effecten.Tijdens een onderzoek onder hartpatiënten in een ziekenhuis constateerde Ulrich dat een kunstafbeelding met nogal hoekige vormen, veel meer effecten van angst losmaakte, dan bij een controlegroep die geen enkele afbeelding kreeg. Het is dus belangrijk goed na te denken over de aard van de kunstuitingen in relatie tot de gewenste effecten. Daarnaast is het van belang dat kunst geïntegreerd wordt met zijn omgeving, waardoor beide beter tot hun recht komen en elkaar versterken.

Er zijn rechte trappen en trappen met een kromming, de hoogste tijd om het recht van krom, eens onder de loep te nemen:

Tijdens mijn dagelijkse boswandeling met Saartje, onze Ierse setter, zag ik plots dat een aantal bomen van een opvallende oranje stip waren voorzien. Enig onderzoek wees uit dat het criterium voor het hebben van de oranje stip te maken had met het feit dat die bomen enigszins krom waren of scheef stonden. De meer rechte exemplaren vertoonden geen van alle een stip. De oranje stip is een ernstig voorteken van de naderende kettingzaag. Het is toch maar een merkwaardige cultuurfenomeen dat alles wat recht is, juist en goed bevonden wordt, terwijl alles wat krom is onmiddellijk een negatieve klank heeft. Dat vinden we op allerlei manieren in onze taal terug. We hebben het hart op de rechte plaats, we houden iemand in het rechte spoor, we vinden iets te’recht’ of rechtvaardig, we hebben het bij het rechte eind en we spreken zelfs recht, ofwel de waarheid. Etymologisch is recht ‘juist’. Het woord ‘krom’ komt er maar bekaaid van af. We maken recht wat krom is, we krijgen ergens kromme tenen van en etymologisch zijn er linken met woorden als ‘krimpen, dor en verschrompeld’. Maar in de natuur komt ‘recht’ eigenlijk nooit voor. Iets is nooit helemaal recht, je ziet ook nooit rechte hoeken. Er is altijd wel een kromming, elke boom staat altijd ietsjes scheef. Juist dat scheve en dat kromme, dat kenmerkend is voor het levende, maakt de natuur zo mooi en inspirerend. Zo geeft een recht pad direct zicht op de weg die we volgen, maar een kromming in een pad geeft een spanning omdat we niet direct kunnen zien waar dat pad heen leidt. Een kromme boom kan een gevoel van beschutting uitstralen en zelfs een welkomgebaar. De vormentaal van scheef en krom is veel rijker dan die eendimensionale taal van de ‘rechte’ lijn. Het zou meer dan terecht zijn om een recht pad met alleen maar rechte bomen en rechte grashalmen, te voorzien van één grote oranje stip. Veel stedenbouwkundigen die hun CAD systeem hebben afgestemd op 90 graden hoeken en de basis leggen voor verarmde leefomgevingen, zouden nog veel van de scheve en kromme natuur kunnen leren.

Stel je een berglandschap voor: enerzijds de magistrale vergezichten, anderzijds beangstigende diepten. Dan is het wel fijn als er in de nabijheid bomen en struiken staan, die er enig perspectief in kunnen brengen. Dat biedt houvast aan de menselijke psyche.
Uiteraard is ook dit weer een metafoor voor ‘magistrale’ kantoorgebouwen die ook zo hun intimiderende dimensies kennen. Dan helpen oriëntatiepunten, zoals een struik hier en daar, om de menselijke maat erin te brengen. Dat voorkomt hoogtevrees. Zo worden dus de ambitieuze vergezichten genietbaar gemaakt door een groen perspectief.